Prof. Dr. Mehmet KAPLAN

Prof. Dr. Mehmet KAPLAN kimdir?

2004 - 2015 yılları arasında Ankara Türk Telekom Sosyal Bilimler Lisesi´nin adını taşımaktan iftihar ettiği, Türk edebiyatına sayısız değerli katkıları olan Prof. Dr. Mehmet KAPLAN´ı her daim saygı ve sevgiyle anıyor, hatırasına ilk günkünden daha çok sahip çıktığımızı belirtmekten onur duyuyoruz.

KIMLIK BILGILERI 
Adi Soyadi : Mehmet Kaplan 
Dogum Yeri : Eskisehir-Sivrihisar 
Dogum Tarihi : 05-03-1915 
Ölüm Tarihi : 23-02-1986 
Yabanci Dili : Fransizca, Ingilizce, Almanca. 
Uzmanlik Alani: Türk Edebiyati

AKADEMIK ÜNVANLARI 
Lisans: 1939 
Doktora: 1942 
Doçentlik: 1943 
Profesörlük: 1952

GÖREVLERI 
1939-1983 Istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyati Bölümü´nde asistan, doçent ve profesör. 
1958-1960 Erzurum Atatürk Üniversitesi rektör yardimcisi, Edebiyat Fakültesi kurucu dekani 
1962-1983 Yeni Türk Edebiyati Kürsüsü Baskani 
1973 Istanbul Üniversitesi senatosu üyeligi. 
1974-1978 Istanbul Üniversitesi Türkiyat Enstitüsü Müdürü. 
1982-1983 Türk Dili ve Edebiyati Bölümü Baskani 
1983-1986 Istanbul Üniversitesi Türkiyat Enstitüsü Müdürü. 
1983-1986 Atatürk Kültür, Dil ve Tarih Yüksek Kurumu Yüksek Kurul üyeligi. 
1984-1986 Marmara Üniversitesi Fen-Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyati Bölümü´nde ve M. Ü. Sosyal Bilimler Enstitüsü´nde Türk Dili ve edebiyati bilim dallarinda lisans üstü egitim. (Ayrica Kültür Bakanligi, Millî Egitim Bakanligi, Devlet Planlama Teskilâti komisyonlarinda üyelik.) 

YAYIN LISTESI 
Akademik Tezler: Travay: Esrefoglu Rumi, Hayati ve Eserleri, 
1937 Lisans Tezi: Emir Sultan, 
1939 Doktora Tezi: Namik Kemal, Hayati ve Eserleri, 
1942 Doçentlik Tezi: Tevfik Fikret ve Siiri, 
1944Profesörlük Tezi: Siir Tahlilleri I (Akif Pasa´dan Yahya Kemal´e) 

Kitaplar: 
A. Ilmî Arastirmalar 
1. Tevfik Fikret ve Siirleri, 1946, genisletilmis bsk. 1971, 1978, son baski 1998 
2. Namik Kemal, Hayati ve Eserleri, 1948 
3. Siir Tahlilleri I (Akif Pasa´dan Yahya Kemal´e), 1954, son baski 1999 
4. Tanpinar´in Siir Dünyasi, 1963, 1983. 
5. Siir Tahlilleri II (Cumhuriyet Devri Türk Siiri), 1965, ilâvelerle 1973, 7. bsk. 1998) son baski 1999 
6. Hikâye Tahlilleri, 1979, 7.bsk.1994 
7. Türk Edebiyati Üzerinde Arastirmalar I, 1976, son baski 1999. 
8. Türk Edebiyati Üzerinde Arastirmalar II , 1987, son baski 1999. 
9. Türk Edebiyati Üzerinde Arastirmalar 3: Tip Tahlilleri, 1985, son baski 1996 

B. Denemeler, Incelemeler, Mektuplar 
1. Nesillerin Ruhu, 1967, 4. bsk. 1978, son baski 1999. 
2. Büyük Türkiye Rüyasi, 1969, 4. bsk. 1998 
3. Edebiyatimizin Içinden, 1976, 1998, 
4. Türk Milletinin Kültürel Degerleri, 1977 
5. Oguz Kagan Destani, 1979 
6. Kültür ve Dil, 1982, 11. bsk. 1998, son baski 1999. 

C.1. Metin Nesri (Bugünkü Dile Çevirme ve Önsöz) 
1. Ahmet Hasim´den: Bize Göre, Gurebahane-i Laklakan, Frankfurt Seyahatnamesi, 1969, 1981. 
2. Ziya Gökalp´tan: Türkçülügün Esaslari, 1972. 
3. Namik Kemal´den: Intibah, 1972 

C.2 Metin Derlemesi ve Nesri (Ögrencileriyle birlikte) 
1. Köroglu Destani, (Behçet Mahir Efendi´den Mehmet Akalin, Muhan Bali ile), 1973. 
2. Yeni Türk Edebiyati Antolojisi I 1839-1865 (I. Enginün, Birol Emil ile) 1974, 1988Yeni Türk Edebiyati Antolojisi II 1865-1876 (I. Enginün, B. Emil ile birlikte), 1978, 1993.Yeni Türk Edebiyati Antolojisi III (A. Vefik Pasa, A. Midhat, S. Sami vs.) (I. Enginün, B. Emil, Z. Kerman ile birlikte), 1979,Yeni Türk Edebiyati Antolojisi IV (Ekrem, Hâmid, Sezai ve Ara nesil, (I. Enginün, B. Emil, Z. Kerman ile birlikte), 1982Yeni Türk Edebiyati Antolojisi V (M. Naci, B. Fuad, A. Rasim vs. (M. Kaplan´in izinden I. Enginün, B. Emil, Z. Kerman tarafindan) 1989 
3. Devrin Yazarlarinin Kalemiyle Millî Mücadele ve Gazi Mustafa Kemal, II c. (I. Enginün, B. Emil, N. Birinci, A. Uçman´la birlikte), 1981, 1992 
4. Atatürk Devri Fikir Hayati, II c., I. Enginün, Z. Kerman, N. Birinci, A. Uçman ile birlikte)1981, 1992. 
5. Atatürk Devri Türk Edebiyati, II c., (I. Enginün, Z. Kerman, N. Birinci, A. Uçman ile birlikte)1982, 1992 
6. Atatürk Siirleri, (N. Birinci´yle birlikte), 1982, 1995 
7. Cenap Sahabettin´in Bütün Siirleri (I. Enginün, B. Emil, N. Birinci, A. Uçman ile birlikte) 1985. 

D. Lise Ders Kitaplari: 
Edebiyat Lise 1 1976, Edebiyat Lise 2 1977, Edebiyat Lise 3, 1977. 
E. Ahmet Hamdi Tanpinar IçinAhmet Hamdi Tanpinar´in Bütün Siirleri, 1976. Yazarin kitap halinde olan, süreli yayinlarda yayinlanan ve evrakindan kalan siirlerini bir araya getirdi.XIX. Asir Türk Edebiyati Tarihi, Bes Sehir, Huzur, Mahur Beste, Sahnenin Disindakiler, Saatleri Ayarlama Enstitüsü gibi kitaplarin Tanpinar´in ölümünden sonraki baskilarina ön ayak oldu ve önsöz yazdi. Edebiyat Üzerine Makaleler (Haz: Z. Kerman), Yasadigim Gibi (Haz: B. Emil), Ahmet Hamdi Tanpinar´in Mektuplari (Haz: Z. Kerman) kitaplarina önsöz yazdi. Ölümünden Sonra 
1. Mehmet Kaplan´dan Seçmeler, 2 c., Haz. Inci Enginün, Zeynep Kerman, 1988. 
2. Âli´ye Mektuplar (Haz: Inci Enginün-Zeynep Kerman), 1992. 
3. Sevgi ve Ilim (Haz. Ezel Erverdi), 2002. Not: Mehmet Kaplan´in 1939-1986 tarihlerinde yazdigi 1517 deneme- makaleden bir kismi yukarida adi geçen kitaplara girmis, onlarin bir kismi ve 124 tercümesi, 22 siiri yayinlarda kalmistir. Mehmet Kaplan´in bibliyografyasi: 
1. Mehmet Kaplan´a Armagan, I. Enginün, Z. Kerman, 1984, 
2. Mehmet Kaplan Hayati ve Eserleri, Z. Kerman, Inci Enginün, 2000, (Mehmet Kaplan´in hatiralariyla birlikte) kitaplarinda yayinlanmistir. Bu web sayfasina Mehmet Kaplan´in kitaplarini nesreden yayinevlerinin adlari koyulmamistir. Resmî ve özel çesitli yayinevleri Mehmet Kaplan´in kitaplarini basmistir. 1976´dan sonra kitaplarinin çogu Dergâh Yayinevi tarafindan basilmistir. 

DERSLERI 
Lisans: Yeni Türk edebiyati tarihi, devirler ve nesiller, metin tahlilleri (siir, roman, hikâye), Türk tenkit tarihi, stilistik, kültür tarihi alanlarinda çesitli dersler. Lisans üstü: Henüz o yillarda Türkiye´de fazla duyulmamis Rus formalistleri (Todorov tarafindan Théorie de la littérature. Textes des formalistes russes adiyla çevrilmis kitaptan hareketle), Amerikan Yeni Tenkitçileri (Wellek ve Warren´in La Théorie Littéraire kitabindan hareketle) ve ayni metne (L´Etranger d´Albert Camus) degisik bakis açilardan bakan Brian T. Fithch´in metodlarini tanitma ve onlari Türk edebiyati metinlerine uygulama. 

YÖNETTIGI TEZLER 
Lisans tezleri: Mehmet Kaplan Istanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesinde çalistigi 1939-1982 tarihleri arasinda sayisiz lisans tezi idare etmistir. 
Doktora Tezleri: 
Yeni Türk Edebiyatinin Çesitli Meseleleri: 
Orhan Okay, Besir Fuad, 1963. 
Birol Emil, Mizanci Murad Bey Hayati ve Eserleri, 1967. 
Güler Güven, Sami Pasazade Sezai ve Eserleri, 1970. 
Bilge Ercilâsun, Servet-i Fünun'da Edebî Tenkit, 1979. 
Ömer Faruk Huyugüzel, Hüseyin Cahit Yalçin'in Hayati Hikâye ve Romanlari Üzerinde Bir Arastirma, 1981. 
Necat Birinci, Menemenlizade Mehmet Tahir Hayati ve Eserleri, 1981. 
Abdullah Uçman, Riza Tevfik'in Siirleri ve Edebî Makaleleri Üzerinde Bir Arastirma, 1982. 
Sevket Toker, Hüseyin Rahmi Gürpinar´in Romanlarinda Alafranga Tipler, 1983. Sema Ugurcan, Türk Romaninda Çalisan Kadin Tipleri (Tanzimat´tan Cumhuriyete Kadar), 1983. 
Riza Filizok, Ziya Gökalp'in Edebî Eserlerinde Halk Edebiyati Tesiri Üzerine Bir Arastirma.Mukayeseli Edebiyat: 
Inci Enginün, Tanzimat Devrinde Shakespeare Tercümeleri ve Tesiri, 1968. 
Zeynep Kerman, 1862-1910 yillari arasinda Victor Hugo'dan Türkçeye Yapilan Tercümeler Üzerinde Bir Arastirma, 1974. 
Halk EdebiyatiMuhan Bali, Ercisli Emrah ile Selvihan Hikâyesi Varyantlarin Tespiti ve Halk Hikâyeciligi Bakimindan Önemi, 1966.
Bilge Seyidoglu, Erzurum Halk Masallari Üzerinde Arastirmalar, 1972. 
Fikret Türkmen, Asik Garip Hikâyesi Üzerinde Mukayeseli Bir Arastirma, 1973. 
Saim Sakaoglu, Gümüshane Masallari, 1973. 
Umay Günay, Elazig Masallari, 1973. 
Toplam olarak Yeni Türk edebiyati alaninda 11, Mukayeseli edebiyat alaninda 3, Türk Halk edebiyati alaninda 5 tez olmak üzere 19 tez meydana getirmistir. 
Doçentlik Tezleri: 
Orhan Okay, Bati Medeniyeti Karsisinda Ahmet Midhat Efendi 
Inci Enginün, Halide Edib´te Dogu Bati Medeniyeti 
Birol Emil, Resat Nuri Güntekin´in Sahislar Dünyasi 
Zeynep Kerman, Halit Ziya Usakligil´de Bati Yasayisiyla Ilgili Unsurlar 
Mehmet Kaplan Hakkinda 
Mehmet Kaplan´a Armagan, 1984, (Emekliligi münasebetiyle ögrencileri tarafindan), Dergâh Yayinlari. 
Öldükten sonra: 
Türk Edebiyati dergisi 
Bogaziçi dergisi Mehmet Kaplan Hatira Sayisi çikardilar. 
Mehmet Kaplan Için, 1988, (Türk Kültürünü Arastirma Enstitüsü) 
Bu sayfanin hazirlanmasinda Mehmet Kaplan Hayati ve Eserleri, (Haz. Zeynep Kerman / Inci Enginün, 2000, Dergâh Yayinlari Anadolu Kitapligi) isimli kitaptan yararlanildi.